Recenzja książki: Dzikie i domowe. Jak człowiek udomowił zwierzęta
Recenzuje: Danuta Szelejewska
Pojęcie „udomowiony" najczęściej przywodzi na myśl psa wywodzącego się od wilka. O tym, jakie zwierzęta, gdzie i kiedy poddane zostały procesowi przekształcania cech i właściwości, opowiada książka Dzikie i domowe. Jak człowiek udomowił zwierzęta, które kiedyś żyły w stanie dzikim.
Rozpoczynając od historii udomawiania, Jean-Baptiste de Panafieu sięga do okresu sprzed dziesięciu tysięcy lat, kiedy to na Bliskim Wschodzie chwytano dzikie kozy oraz owce i dokarmiano je w zamian za mięso, futra i mleko. Autor omawia zagadnienie selekcji, opowiada o powstawaniu wyspecjalizowanych ras, wyjaśnia różnice pomiędzy oswajaniem a udomawianiem. Z jednej strony docenia postęp w biologii (krowie mleko łatwiej strawne dla ludzi, przeszczepianie organów świni człowiekowi), z drugiej natomiast ubolewa nad brakiem humanitarnych warunków w hodowlach (wraz z zakazaną w wielu krajach produkcją kaczych wątróbek foie gras).
Książeczka przemawia do czytelnika jasnością wypowiedzi oraz prostotą przekazu. Zagadnienia wchodzące w skład ogólnej historii udomawiania stanowią wprowadzenie do części poświęconej poszczególnym zwierzętom. Schematyczny układ rozdziałów (z zaznaczeniem, o jakie zwierzę chodzi) zawiera stałe elementy: krótka informacja ogólna, dane dotyczące początków kontaktu z człowiekiem, zestawienie zwierzęcia dzikiego z udomowionym oraz opatrzone tytułem A dzisiaj… odniesienie do czasów współczesnych. Całość zamyka rozdział poświęcony tym zwierzętom, których nie zaliczono do grona najbardziej popularnych spośród zwierząt domowych i gospodarskich (np. jedwabnik, kawia domowa czy fretka). Publikacja została obficie opatrzona barwnymi ilustracjami, grafikami, wyliczeniami, zestawieniami oraz porównaniami.
Jean-Baptiste de Panafieu przekazuje zoologiczną wiedzę w prosty i ciekawy sposób. Używa sformułowań zrozumiałych dla uczniów młodszych klas szkoły podstawowej, trudne pojęcia tłumaczy. Nie brakuje w lekturze dat, miejsc, opisów wydarzeń, faktów historycznych i ciekawostek. Adekwatne do treści kolorowe ilustracje (wraz z graficznym spisem treści i piękną okładką) autorstwa Simona Bailly’ego doskonale wzmacniają przekaz: współgrając z tekstem, czynią go przystępnym zarówno wizualnie, jak i pod względem przyswajalności treści, jej zrozumienia oraz zapamiętania. Twarda okładka, kartki grubsze od przeciętnych i duży format książki przedłużają jej żywotność oraz zapraszają do częstego korzystania.
Publikacja Wydawnictwa Adamada zostanie przyjęta z radością. Dzięki niej przestanie być tajemnicą, Jak człowiek udomowił zwierzęta żyjące kiedyś w stanie dzikim.
